Usvajanje Zakona o VSTV-u RS izvan je pravno dopuštenog rezonovanja, jer radi se o jednostranom, neovlaštenom pokušaju korištenja nadležnosti institucija BiH od strane entiteta, kazao nam je predsjednik VSTV-a BiH, Halil Lagumdžija. Reagirajući na današnje usvajanje nacrta tog zakona u NSRS, Lagumdžija upozorava da svako čekanje može dovesti do teške situacije i ponavlja svoj poziv OHR-u da entitetski nacrt zakona stavi van pravne snage.

Nadležnosti ne mogu biti vraćene

- Ustavni sud BiH, čije su odluke po slovu Ustava BiH konačne i obavezujuće, već je naglasio u svojoj praksi da se državna nadležnost ne može prenositi na entitete, jer Ustav BiH ne poznaje takav institut. To znači da, ako je entitetska nadležnost postala državna nadležnost, na osnovu sporazuma prema članu III/5.a Ustava BiH, onda takva nadležnost ne može biti više vraćena entitetima, a naročito ne jednostrano – ističe Lagumdžija.

Kada bi, hipotetički, Zakon o VSTV-u RS stupio na snagu, što je pravno nezamislivo, to bi dovelo do uspostave paralelnih pravosudnih struktura, što je u pravnoj državi neodrživo, naglašava Lagumdžija.

- U suštini bi takav potez doveo do zvaničnog uvođenja pravne anarhije i kolapsa pravosudnog sistema, a što bi imalo ozbiljne reperkusije prvenstveno na prava građana na pravnu državu, pravnu sigurnost i vladavinu zakona, zbog čega je upravo i osnovano jedinstveno Visoko sudsko i tužilačko vijeće BiH, koje je u regionalnim okvirima kao institucija, lider u mnogim procesima, uz sve izazove sa kojima se susrećemo – pojašnjava.

Evropski put

VSTV nema ovlaštenja u konkretnim sudskim ili tužilačkim predmetima, niti osnov da inicira djelovanje nadležnog tužilaštva, podsjeća predsjednik VSTV-a BiH, te dodaje da je na nadležnim nosiocima pravosudnih funkcija da, u skladu sa profesionalnim standardima, procijene da li su se i u kojem slučaju ispunili uvjeti za procesuiranje nekog predmeta. Isto se odnosi i na utvrđivanje eventualne krivične odgovornosti u slučaju usvajanja nacrta zakona o VSTV-u RS.

- Institucija VSTV-a BiH je osnovana upravo s ciljem osiguranja pravne države i osiguranja nezavisnog, nepristrasnog i profesionalnog pravosuđa i to nakon višegodišnje prakse u kojoj su djelovali pravosudni sistemi na entitetskom nivou, koji su se pokazali neadekvatnim za ostvarenje tužilačke i sudijske nepristrasnosti i nezavisnosti u cijeloj BiH. Paralelno djelovanje pravosudnih institucija predstavljalo bi uvođenje na velika vrata pravne anarhije koja bi u cijelosti zaustavila evropski put BiH. To bi u konačnici proizvelo i kolaps pravnog sistema, jer je ovo pitanje derogiranja Ustava, prakse Ustavnog suda BiH i osnovnih vrijednosti pravne države – ističe predsjednik VSTV-a BiH, Halil Lagumdžija.