Zvaničnici Evropske unije i lideri zemalja zapadnog Balkana danas su na samitu u Tirani usvojili zajedničku deklaraciju o odnosima EU i te regije.
U Deklaraciji se navodi da eskalacija agresivnog rata Rusije protiv Ukrajine ugrožava evropski i globalni mir i sigurnost te ističe važnost strateškog partnerstva između EU i regiona zapadni Balkan.
- EU ponovo potvrđuje svoju potpunu i nedvosmislenu opredijeljenost perspektivi članstva zapadnog Balkana u Evropskoj uniji i poziva na ubrzanje procesa pristupanja, na osnovi kredibilnih reformi od partnera, poštenih i strogih uvjeta te načela vlastitih zasluga šta je u našem uzajamnom interesu - navedeno je u dokumentu.
Učesnici samita su u Deklaraciji pozdravili napredak koji su partneri zapadnog Balkana napravili na svojim putevima ka EU od Samita EU - zapadni Balkan u Brdu u oktobru 2021. godine, a naročito pozdravljaju održavanje prvih međuvladinih konferencija sa Albanijom i Sjevernom Makedonijom.
Također, EU pozdravlja odlučnost partnera zapadnog Balkana da podrže temeljne evropske vrijednosti i principe u skladu sa međunarodnim zakonima.
- Zajednički nastup sa EU je jasan znak strateške orijentacije partnera, sada više nego ikad jer Rusija eskalira svoj agresorski rat protiv Ukrajine. Zajednička vizija budućnosti znači obostrane odgovornosti i dijeljene vrijednosti. Kako produbljujemo saradnju s partnerima, tako ponovo apelujemo na njih da ostvare brz i stalan napredak ka punom usklađivanju sa Zajedničkom vanjskom i sigurnosnom politikom EU (ZVSP) i da djeluju u skladu sa time, uključujući u pogledu restriktivnih mjera EU - jedan je od zaključaka.
Pohvalili su partnere zapadnog Balkana koji već pokazuju svoju stratešku opredijeljenost u tom pogledu svojim potpunim usklađivanjem sa ZVSP-om EU.
Između ostalog tvrde da EU ostaje najbliži partner, glavni investitor, trgovinski partner i najveći donator za region.
- Partneri bi trebali da učine što vidljiviji izvanredni volumen i raspon te podrške i odraze ju u svojim javnim debatama i komunikaciji kako bi građani mogli cijeniti konkretne prednosti partnerstva sa EU - navodi se u Deklaraciji.
Istaknuto je da je Evropsko vijeće pozvalo Komisiju, visokog predstavnika i Vijeće da još unaprijede postepenu integraciju regiona već tokom samog procesa proširenja, i to na reverzibilan način zasnivan na zaslugama te su podsjetili na važnost stalnih reformi, i u korist građana i kao osnove za kontinuiranu podršku EU najprije u oblasti vladavine prava, a naročito onih reformi koje su povezane sa nezavisnosti i funkcionisanjem pravosuđa te borbom protiv korupcije i organizovanog kriminala.
