Ured za kontrolu imovine stranaca Ministarstva finansija SAD (OFAC) danas je na listu sankcionisanih lica uvrstio tri osobe, Branislava Okuku, Jelenu Pajić-Baštinac i Srebrenku Golić, koje su doprinijele nastojanjima pojedinca pod blokadom (SDN) i predsjednika RS Milorada Dodika da podriva mir i stabilnost Bosne i Hercegovine organizacijom i provedbom ceremonije obilježavanja neustavnog dana RS 9. januara 2024. godine, što je u Bosni i Hercegovini proglašeno neustavnim djelovanjem.
Ovi pojedinci pomogli su Dodikova nastojanja da podriva Dejtonski mirovni sporazum i ovlasti Ustavnog suda BiH, kao i visokog predstavnika.
- Sjedinjene Države duboko su zabrinute zbog kontinuiranih pokušaja podrivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma i Ustava Bosne i Hercegovine kao dviju ključnih institucija najvažnijih za mir i stabilnost u regionu - rekao je podsekretar Ministarstva finansija zadužen za pitanja terorizma i finansijske obavještajne poslove, Brian E. Nelson i dodao:
- Mi ćemo nastaviti pozivati na odgovornost one koji nastoje posijati podjele zbog sopstvenih političkih ciljeva, a na štetu građana Bosne i Hercegovine.
Podsjetimo, Vlada RS je osmog, devetog i desetog januara 2024. organizovala proslave dana RS, kršeći prethodne odluke Ustavnog suda BiH prema kojima je obilježavanje tog praznika devetog januara neustavno, jer kao prioritet postavlja “religijsko nasljeđe, tradiciju i običaje samo srpskog naroda” čime se krši ustavna obaveza nediskriminacije.
Visoki predstavnik rekao je da obilježavanje devetog januara kao dana RS predstavlja “jasan i direktan propust u provođenju konačnih i obvezujućih odluka Ustavnog suda BiH”. Napomenuo je da takvo nepoštivanje presuda Ustavnog suda BiH predstavlja krivično djelo prema Krivičnom zakonu BiH.
Dodik je imenovao i lično zahtijevao od organizacionog odbora da planira obilježavanje dana RS 2024. u RS. Tri lica koja je OFAC danas uvrstio na listu sankcionisanih lica bila su članovi tog organizacionog odbora za obilježavanje dana RS i učestvovala su na sastanku 27. 11. 2023. o kojem je javnost uveliko obavještavana, a kojim su pokrenute aktivnosti odbora i odobren plan manifestacija. Pomaganjem u obilježavanju dana RS, ova lica su svjesno djelovala u suprotnosti sa zaključcima Ustavnog suda BiH i visokog predstavnika i pokazala otvoreni prezir prema Dejtonskom mirovnom sporazumu.
Današnje aktivnosti nastavak su sankcija koje su Sjedinjene Države nametnule kao odgovor na prethodne incidente kada su određeni pojedinci provodili aktivnosti kojima je podrivana regionalna stabilnost. Ove aktivnosti dio su širih nastojanja Vlade SAD da promovira mir, stabilnost i funkcionalnu demokratsku provedbu vlasti u regionu zapadnog Balkana.
Naprimjer, Sjedinjene Države uvrstile su Dodika na listu sankcionisanih lica petog januara 2022. u skladu s Izvršnom uredbom 14033 zbog odgovornosti za ili saučesništvo, zbog direktnog ili indirektnog učešća, zbog kršenja ili aktivnosti koji predstavljaju smetnju ili prijetnju provedbi Dejtonskog mirovnog sporazuma, kao i zbog koruptivnog djelovanja.
Sjedinjene Države su i prije toga uvrstile Dodika na listu sankcionisanih lica sedamnaestog jula 2017. godine u skladu s Izvršnom uredbom 13304, jer je aktivno opstruirao ili predstavljao značajan rizik aktivne opstrukcije Dejtonskog mirovnog sporazuma.
