Evropska komisija (EC) trebala bi već u februaru naredne godine izaći sa strategijom za uspješno uključenje Srbije i Crne Gore u Evropsku uniju, obzirom da su te države vodeće na putu evropskih integracija, stoji u planu aktivnosti predsjednika ovog tijela Žan-Klod Junkera (Jean-Claude Juncker).
Tokom neformalnog samita s šefovima država ili vlada 28 članica EU, održanog 28. i 29. septembra u Talinu, Junker je prezentirao detaljniji plan aktivnosti EU, kao razradu njegovog govora pred Evropskim parlamentom polovinom proteklog mjeseca.
Junker je tada najavio da u narednom mandatu EC, koji počinje krajem 2019. godine, EU treba početi s procesom ulaska novih država. Istakao je da bi do 2024. godine Unija trebala imati "više od 27 članica".
U daljoj elaboraciji tog plana on je naveo da su Srbija i Crna Gora "predvodnice evropskih integracija u EU", te da Komisija treba biti spremna da ih primi. Naveo je da su uslovi za to potpuna provedba pravila i principa EU za proširenje, ali i dodao obavezu regionalne stabilnosti. Očito, to je uslov koji će biti posebno analiziran u slučaju pristupanja Srbije.
Junker je tokom susreta s liderima država-članica EU u Talinu, najavio i održavanje posebnog samita o Balkanu, koji bi polovinom maja naredne godine mogao biti održan u Sofiji, glavnom gradu Bugarske.
- Ako želimo više stabilnosti u našem susjedstvu, onda nam je i obaveza da naš proces proširenja bude i dalje kredibilan. On mora ponuditi realnu perspektivu državama zapadnog Balkana - poručio je Junker.
Tokom neformalne večere s liderima EU, predsjednik Evropske komisije podržao je i plan koji je za reformu EU iznio predsjednik Francuske Emanuel Macron (Emmanuel Macron).
Govoreći pred studentima Univerziteta Sorbona 26. septembra, on je, također, otvorio vrata za ulazak balkanskih država u Uniju.
- Kada oni budu u cjelosti poštivali acquis (set pravila i propisa po kojima funkcionira EU op. a. ) i demokratske zahtjeve, ova EU morat će otvoriti svoja vrata za balkanske države. Jer, naša je EU još uvijek privlačna i njena aura ključ je za mir i stabilnost našeg kontinenta.
Oni će morati poštivati uslove koji su postavljeni, ali je vezanje za EU, obnovljenu i reformiranu na način koji predlažem, preduslov da nam balkanske države ne okrenu leđa i pođu prema Rusiji ili Turskoj, ili nekoj drugoj totalitarnoj sili koja sada ne dijeli vrijednosti na kojima naše društvo počiva - rekao je Makron tada.
Podrška Merkel
Tokom diskusije u Talinu, Junker i Makorn, kao i kancelarka Njemačke, Angela Merkel, istakli su da se EU mora reformirati i uključiti nove članice.
Predsjednik Evropske komisije objasnio je da je isticanje Srbije i Crne Gore realnost, a ne nečiji hir.
- Crna Gora i Srbija jesu vodeće na putu integracija u EU na Balkanu. To je stav Evropske komisije koji se temelji na činjenici da su to jedine države tog regiona koje pregovaraju o ulasku. Naravno, Unija će se nastaviti, ali i pojačati svoje aktivnosti sa svim partnerima na zapadnom Balkanu, kako bi podržala njihove ambicije da postanu članice EU - istakao je Junker.