NA DANAŠNJI DAN

Monika Seleš, najmlađa pobjednica Rolan Garosa u historiji, proslavlja 50. rođendan

Danas je subota, 2. decembar/prosinac 2023. godine, do kraja godine preostalo je još 29 dana

Monika Seleš. glossy.espreso.co.rs

I.P.

2.12.2023

Na današnji dan 1973. godine, u Novom Sadu je rođena Monika Seleš, bivša jugoslavenska i američka teniska reprezentativka mađarskog porijekla.

Počela je igrati tenis sa šest godina, a trener joj je bio njen otac Karol Seleš (Károly Szeles). Godine 1985., sa samo 11 godina Monika je osvojila turnir Orange Bowl u Majamiju, gdje ju je zapazio trener Nik Boleteri (Nick Bollettieri). Već naredne, 1986. godine, porodica Seleš seli iz Jugoslavije u SAD, gdje Monika upisuje Bollettierijevu tenisku akademiju.

Monikina dominacija

Prvi osvojeni Gren Slem turnir bio joj je Roland Garros, 1990. godine, kada je pobijedila Njemicu Štefi Graf (Steffi) i postala najmlađa teniserka u historiji koja je osvojila Rolan Garos (16 godina i 6 mjeseci). Naredne dvije godine Monika dominira u svijetu tenisa i smjenjuje Graf sa svjetskog broja 1. U periodu od januara 1991. godine do februara 1993. godine, Seleš je igrala na 34 turnira, na samo jednom se nije plasirala u finale, a osvojila je 22 titule.

Nažalost, sjajnu karijeru prekinuo je šokantni događaj 30. aprila 1993., na turniru u Hamburgu, kada je na teren utrčao 38-godišnji Nijemac Ginter Parhe (Günther Parche) i zabio Moniki nož u leđa.

Povratak

Seleš se nakon oporavka vratila tenisu u avgustu 1995. godine kao američka državljanka na Canadian Openu. Osvojila je titulu, pobijedivši u finalu južnoafrikanku Amandu Kocer (Coetzer), a istog mjeseca je izgubila u finalu US Opena od Štefi Graf. U januaru 1996., Monika osvaja svoj četvrti Australian Open, što je bila njena posljednja Grand Slam titula.

Uspjela je još osvojiti Fed Cup, 1996. i 2000. godine, za američku reprezentaciju. Također, osvojila je bronzanu medalju na Olimpijskim igrama u Sidneju 2000. godine. U proljeće 2003. godine povrijedila je stopalo i od tada više nije nastupala. Igrala je samo dva egzibicijska meča protiv Navratilove.

Monika Seleš se nalazi na 13. mjestu tenisera i teniserki svih vremena prema izboru časopisa “Tennis magazine”.

Umro Markiz de Sad, “sinonim” za sadizam

1814. – Umro francuski pisac Markiz de Sad (Marquis de Sade), poznat po raskalašnom životu i seksualnim perverzijama. U svojim djelima opisivao je mračne porive za psihičkim i fizičkim mučenjem: od čovjekovog prava na "apsolutni egoizam" i naslađivanja u tuđim mukama pa do ubistava iz spolnog užitka, zbog čega je od njegovog prezimena skovan izraz sadizam. Djela: romani „Justina“, „Žilijeta“, „120 dana Sodome“.

1859. – Rođen francuski slikar Žorž Sera (Georges Seurat), osnivač i glavni predstavnik škole neoimpresionista i novog slikarskog poentizma, koji se više oslanjao na nauku o svjetlosti nego na neposredno opažanje. Nanosio je na platno mnoštvo sitnih tačaka čistih boja spektra, koje se u oku posmatrača slivaju u određene šare i tonove.

1885. - Rođen Džordž Ričards Minot (George Richards), američki liječnik i nobelovac. Godine 1934., podijelio je Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu s Džordžom Hojtom Vipleom (George Hoyt Whipple) i Vilijamom Perijem Mrfijem (William Parry Murphy) za zajednička otkrića u vezi s terapijom jetrom u slučajevima anemije.

1901. – Američki pronalazač King Kemp Džilet (Camp Gillette) patentirao prvi nožić za brijanje s dvostrukom oštricom.

Rođena primadona Marija Kalas

1923. - Rođena Marija Kalas (Maria Callas), grčka operska primadona druge polovine 20. vijeka. Svjetski slavu stekla je nakon 1949. godine, kada je prvi put snimila arije iz Belinijevih (Bellini) "Norme" i "Puritanca" te Vagnerove (Wagner) opere "Tristan i Izolda".

1930. - Rođen Zlatko Tomičić, hrvatski književnik, novinar, publicist, izdavač te autor likovnih prikaza. Najpoznatiji je po pjesmi "Hrvatska, ljubavi moja", koja je među hrvatskim iseljenicima bila kao himna. S Dragutinom Tadijanovićem uredio je „Antologiju hrvatskih pjesama u prozi“. Utemeljio je i od 1968. do 1969. godine uređivao „Hrvatski književni list“ u Zagrebu. Bio je urednik i časopisa „Ognjišta“, a sarađivao je i s časopisom za kulturu „Hrvatsko slovo“. Bio je dva puta predlagan za Nobelovu nagradu za književnost - 1980. od P.E.N. kluba SAD u New Yorku, te 1982. godine od Hrvatske akademije Amerike.

1935. - Rođen Ljubomir Simović, dramski pisac, pjesnik, romansijer, prevodilac, redovni član Srpske akademije nauka i umjetnosti. Cijeli radni vijek proveo je kao urednik Umjetničke redakcije Prvog programa Radio Beograda. Djela su mu prevedena na gotovo sve evropske jezike, a drame izvođene u pozorištima širom Srbije, ali i na mnogim svjetskim scenama: Francuskoj, Mađarskoj, Bugarskoj, Meksiku, Češkoj, Nemačkoj, Rusiji, Švajcarskoj, Poljskoj, Belgiji, Kanadi, Maroku i dr.

Prva demonstracija nuklearne lančane fisije

1942. – Nuklearni fizičari u Drugom svjetskom ratu u američkom gradu Čikagu, gdje su, predvođeni Enrikom Fermijem (Enrico) radili na tajnom projektu izrade atomske bombe, prvi put demonstrirali nuklearnu lančanu fisiju.

1946. - Rođen Đovani „Đani“ Versače (Giovanni „Gianni“ Versace), italijanski modni kreator odjeće i pozorišnih kostima, osnivač modne kuće „Versace“. Versače je ubijen 14. jula 1997. godine ispred svoje kuće u Majamiju, u 51. godini života. Za ovo ubistvo okrivljen je masovni ubica Endru Kunanan.

1968. - Rođena Lusi Aleksis Lu (Lucy Alexis Liu), američka glumica. Televizijskim gledateljima je najpoznatija po ulogama oštre advokatice Ling Vu (Woo) u seriji "Ally McBeal" te vlasnice časopisa Mie Mason u dramsko-humorističnoj seriji "Kašmir mafija", dok je filmskoj publici poznata po hitovima "Charliejevi anđeli", "Charliejevi anđeli 2: Punom brzinom", "Chicago" itd.

1971. – Sovjetski vasionski brod „Mars 3“ sletio na planetu Mars.

Osnovani Ujedinjeni Arapski Emirati

1971. – Šest emirata u Perzijskom zalivu – Abu Dabi, Dubai, Šardža, Adžman, Um al Kajvajn i Fudžajra – osnovalo, prema sporazumu sklopljenom u julu 1971., federaciju Ujedinjenih Arapskih Emirata, kojoj se u februaru 1972. pridružio Ras al Kajma.

1981. - Rođena Britni Džin Spirs (Britney Jean Spears), kontroverzna američka pop-pjevačica. Počela je nastupati kao dijete, glumeći u predstavama i televizijskim emisijama, a već sa 16 godina, 1997., izdala je svoj debitantski album, postavši svjetska tinejdžerska zvijezda.

1982. – Hirurzi, predvođeni dr. Vilijamom DeVrisom (William DeVries) na klinici Univerziteta Juta u američkom gradu Solt Lejk Siti, ugradili prvo vještačko srce u svijetu od poliuretana. Pacijent, penzionisani zubar Barni Klark (Barney Clark), živio je s tim srcem 112 dana.

1990. - Umro Aron Kopland (Aaron Copland), američki kompozitor i dirigent. Za svoj balet "Appalachian Spring" dobio je Pulitzerovu nagradu, 1945. godine.

SFOR uhapsio ratnog zločinca Krstića

1998. - SFOR u Bijeljini uhapsio Radoslava Krstića, generala Vojske Republike Srpske, i predao ga Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu. Haški sud optužio je Krstića za genocid nad bosanskim muslimanima u Srebrenici 1995. godine, te ga, 2. avgusta 2001., osudio na 46 godina zatvora.

2003. - Tribunal u Hagu izrekao kaznu od 27 godina zatvora Momiru Nikoliću, prvom oficiru VRS-a koji je priznao krivicu za učešće u ubistvu više od 8.000 Bošnjaka u Srebrenici u ljeto 1995. godine.

2004. - Umrla Dame Alicia Markova, jedna od najslavnijih balerina 20. vijeka, koreografkinja, rediteljica i profesorica klasičnog baleta, koja je osnovala i vodila Engleski nacionalni balet.

2014. – Preminuo Bobi Kiz, američki saksofonist, član čuvene rok grupe „Rolingstons“ duže od 45 godina. Kiz, koji je rodom iz Teksasa, počeo je da svira s Badijem Holijem (Buddy Holly) i grupom „The Crickets“, a također je nastupao na snimcima s Džonom Lenonom (John Lennon) i Erikom Kleptonom (Eric Clapton).

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.