Danas se obilježava godišnjica smrti dvojice profesora Univerziteta u Sarajevu i značajnih mislilaca na intelektualnoj i aktivista na političkoj sceni u BiH – Zdravka Grebe i Nijaza Duraković. O djelu i životu ove dvojice velikana razgovarali smo s Nijazom Skenderagićem, potpredsjednikom SABNOR-a i čovjekom koji je s obojicom blisko sarađivao.

- Oni su bili dva jako važna stuba u ovoj državi - započinje svoje sjećanje Skenderagić.

Milošević ga se plašio

- Nijaz Duraković jedan od rijetkih kojima tadašnji moćnik Slobodan Milošević nikad javno nije smio izaći na megdan da replicira, iako je tada dok smo bili u Centralnom komitetu Jugoslavije bio najmlađi predsjendik jedne republičke organizacije Saveza komunista BiH. Znam da su ga se oni kojima se nije sviđala njegova retorika jako bojali, ali da su ga svi uvažavali i poštovali - navodi Skenderagić. 

Za Durakovića ističe kako je bio jedan od rijetkih koji je u zajedničkom cilju borbe za Bosnu i Hercegovine uspijevao spojiti različite političare i stranke.

- On je taj koji je tadašnju Uniju socijaldemokrata na čelu sa Selimom Bešlagićem spojio u SDP BiH, kada smo u teškim ratnim uslovima održali kongres SDP-a i napravili transformaciju tadašnjeg Saveza komunista u SDP. Nije se bojao političkih konkurenata, nije bio opterećen liderskom ambicijom, uostalom, on je sam 1997. godine dobrovoljno odstupio, želeći da prepusti kormilo SDP-a nekom novom, mlađem, a da on tu bude samo jedan član - podsjeća Skenderagić.

Doprinos odbrani BiH

Skenderagić napominje kako je i njegov doprinos stvaranju odbrambenog i patriotskog bloka u Bosni i Hercegovini bio enorman. 

- Detalj koji nisam vidio da se baš često spominje je to da je on već u maju 1991. incirao i formirao jedan patriotski front koji je imao nadstranački karakter, koji je trebao da okupi građane nezavisno od njihove vjerske, etničke i političke pripadnosti, a čiji su osnovni ciljevi tada bili vezani za mir, za zajedništvo, za ravnopravnost. Primarni zadatak je tad bio da se sačuva suverenitet i teritorijalni integritet Bosne i Hercegovine. Zato ga je on i nazvao patriotski front za očuvanje mira, zajedničkog života, političkog suvereniteta i teritorijalnog integriteta BiH, ali pri tome znam da nam je to stalno isticao, da se to u slučaju agresije na BiH mora transformirati u front narodnog otpora. Dakle, imao je viziju šta će se dešavati na ovim prostorima. U ratu je kao čovjek koji je bio kandidat na izborima ušao u Predsjedništvo da bi mu dao legitimitet - navodi Skenderagić.

Brend BiH

Za profesora Zdravka Grebu, Skenderagić kaže da se radilo o jednoj od najprepoznatljivijih ličnosti Sarajeva posljednjih decenija. 

- Pamtimo kao principijelnog, otvorenog političkog šarmera, koji je sačuvao čiste ruke i obraz kroz sve vrijeme svog djelovanja i kao intelektualac i kao u povremenim izletima političar. Sjećam se 1996. godine kad smo formirali Združenu listu od svih patriotskih snaga u BiH na prvim poslijeratnim izborima, stavio je nesebično na raspolaganje sve svoje kapacitete na tu Združenu listu i zaista je bio svijetao primjer u svemu. Sjećat ćemo ga se što se ponosio tim što je bio Mostarac, što je bio Veležovac, Sarajlija, Hercegovac i Bosanac - kaže Skenderagić.

Neustrašive patriote

Skenderagić ističe da bi na primjeru Grebe i Durakovića i današnje generacije političara imale mnogo toga naučiti. 

- I Grebo i Duraković su prije svega bili konzistentni u svojoj politici, bili su vrhunski analitičari i neustrašive patriote. Ja mislim da upravo te karakteristike nedostaju današnjim liderima, onima koji su previše opterećeni svojim ličnim ambicija i u tim političkim strankama se to danas sve više pretvara u neke političke interesne grupe, a manje u neke ozbiljne političke platforme koje bi okupljale što širi krug ljudi za dobrobit ove države.