NA DANAŠNJI DAN

Održan referendum o nezavisnoj Bosni i Herecegovini

Danas je četvrtak, 29. februar/veljača 2024. godine, do kraja godine preostalo je još 306 dana

Referendum o nezavisnoj BiH. Avaz

I.P.

29.2.2024

Prije 32 godine, 29. februara i 1. marta 1992. godine, održan je referendum o nezavisnoj Bosni i Herecegovini. Glasali su punoljetni građani Socijalističke republike Bosne i Hercegovine a jedino referendumsko pitanje je bilo:

"Jeste li za suverenu i nezavisnu Bosnu i Hercegovinu, državu ravnopravnih građana, naroda Bosne i Hercegovine - Muslimana, Srba, Hrvata i pripadnika drugih naroda koji u njoj žive?"

Od ukupnog broja glasača 3.253.847 na republički referendum za utvrđivanje statusa Bosne i Hercegovine izašlo je i glasalo 64,31% građana s pravom glasa, a od toga je 99,44% glasalo "za" suverenu Bosnu i Hercegovinu. Rezultati referenduma omogućili su i međunarodno priznanje Bosne i Hercegovine kao nezavisne države.

Srpska demokratska stranka bojkotovala je referendum i u mnogim mjestima u kojima je ona kontrolirala, nije bilo dozvoljeno otvaranje glasačkih mjesta.

BiH je, 1. marta 1992., proglasila svoju nezavisnost

BiH je tako, 1. marta 1992. godine, proglasila svoju nezavisnost. Nakon toga su srpske paravojne formacije, kao odgovor na referendum, postavile barikade u Sarajevu i drugim bosanskohercegovačkim gradovima u kojima je došlo i do oružanih sukoba.

Zemlje članice Evropske zajednice su 6. aprila 1992. godine, a dan kasnije i Sjedinjene Američke Države, priznale Bosnu i Hercegovinu kao nezavisnu i suverenu državu. Bosna i Hercegovina je 22. maja 1992. godine postala članica Organizacije ujedinjenih nacija. Nažalost, u isto vrijeme oružani sukobi u pojedinim dijelovima Bosne i Hercegovine prerasli su u pravi ratni požar, koji je uzrokovao ogromne ljudske žrtve i patnje, kao i materijalna razaranja.

Robert Bage. wikipedia.org

Rođen Robert Bage, engleski biznismen i književnik

1728. - Rođen Robert Bage, engleski biznismen i književnik. Godine 1765., ušao je u partnerstvo u ljevaonici željeza, a nakon 14 godina poslovanja, partnerstvo je prekinuto, ostavljajući Bagea s velikim gubitkom. Tada je, iako 53-godišnjak, odlučio započeti karijeru u književnosti. U sljedećih 15 godina napisao je šest romana. Djelo zbog kojeg se danas najviše čita jeste “Hermsprong”, njegov posljednji roman.

1744. - Umro Džon Teofilus Desagulijers (John Theophilus Desaguliers), britanski filozof, svećenik, inžinjer i slobodni zidar koji je 1714. godine izabran u Kraljevsko društvo kao eksperimentalni asistent Isaka Njutna (Isaaca Newton). Studirao je na Oksfordu i kasnije popularizirao Njutnove teorije i njihovu praktičnu primjenu na javnim predavanjima.

1792. – Rođen italijanski kompozitor Đoakino Antonio Rosini (Gioacchino Rossini), koji je muzički obogatio tradicionalnu italijansku komičnu operu i značajno utjecao na nekoliko generacija kompozitora. Komponovao je 39 opera, od kojih su najčuvenije “Seviljski berberin”, “Viljem Tel” i “Otelo”.

1860. - Herman Holerit (Hollerith), američki statističar i izumitelj električnog tabulirajućeg stroja, prvog stroja koji je radio na bušene kartice, rođen je na današnji dan. Njegov stroj je korišten za ubrzanje postupka brojanja glasova u SAD. Brojanje glasova je na ovaj način bilo tri puta brže od ručnog prebrojavanja.

Heti Mekdanijel. ew.com

Heti Mekdanijel postala prva crnkinja dobitnica Oskara

1892. – U Berlinu rođen Ernst Lubič (Lubitsch), njemački glumac i reditelj. Prvu pažnju skrenuo je ekranizacijom Floberovog (Flaubert) klasika “Madame Bovary”. Iz Njemačke se preselio u Holivud 1922., na poziv Meri Pikford (Mary Pickford). Postao je poznat po svojim sofisticiranim komedijama i režijama filmova “The Marriage Circle”, “Lady Windermere's Fan”, “Ninočka” i “Biti ili ne biti”. Godine 1947., nagrađen je Oskarom za životno djelo, a preminuo je kasnije iste godine. U njegovom rodnom Berlinu, na adresi Bleibtreustrasse 47, nalazi se restoran “Lubitsch”, nazvan po slavnom reditelju.

1920. - Rođena Mišel Morgan (Michele), jedna od najvećih francuskih glumica 20. vijeka, koja je tri decenije bila glavna dama u francuskoj kinematografiji i holivudskim filmovima. Godine 1946., postigla je veliki uspjeh s filmom “La Symphonie Pastorale”, koji joj je donio prvu Nagradu za najbolju glumicu u historiji Filmskog festivala u Kanu.

1932. – Umro hrvatski književnik Vladimir Čerina. Pripadao je buntovnom i nadarenom naraštaju mladih hrvatskih književnika koji su se kritički odnosili prema političkoj i građansko-društvenoj situaciji s početka 20. vijeka. Objavljivao je feljtone, književno-kritičke studije i pjesme.

1940. – Heti Mekdanijel (Hattie McDaniel) postala prva crnkinja koja je osvojila Oskara - za sporednu žensku ulogu u filmu „Prohujalo s vihorom“.

Sarajevo pod opsadom. index.hr

Proglašena završenom opsada Sarajeva

1996. – Proglašena završenom opsada Sarajeva. Trajala je od 5. aprila 1992. do 29. februara 1996. godine, ukupno 1425 dana. Za vrijeme opsade prosječno je padalo 329 granata dnevno na Sarajevo. Rekord od 3777 ispaljenih granata uknjižen je 22. jula 1993. godine. Granate su napravile ogromnu štetu, a najveću štetu su pretrpjeli civilni, kulturni i vjerski objekti. Ubijani su ljudi, rušeni civilni, kulturni, vjerski objekti, pa čak i bolnice. U brdima oko Sarajeva bilo je stacionirano 120 minobacača i 250 tenkova JNA, koji su poslije dospjeli u ruke vojske Republike Srpske. Cilj im je bio mučenje glađu i demoralizacija stanovništva na najokrutnije načine. Strašan primjer je masakr na otvorenoj tržnici Markale kada su u februaru 1994. godine granate, ispaljene sa srpskih položaja na Špicastoj stijeni, pogodile masu ljudi i uzele život 68 Sarajlija. Tokom opsade Sarajeva ubijeno je 12.000 ljudi, među njima 1.500 djece, a 50.000 ljudi je lakše i teže ranjeno.

2004. - Umro Ljubomir (Ljubiša) Balaban, hrvatski privrednik i društveno-politički radnik, jedan od osnivača muzičke grupe "Bijele lale" (1966.). Bio je najmlađi predsjednik mjesne zajednice i prvi načelnik Općine Jagodnjak u Hrvatskoj, te osnivač, član i prvi predsjednik Pododbora Jagodnjak SKD "Prosvjete" iz Zagreba.

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.