U januaru 2018., tačno dvije godine prije nego što je virus SARS-Cov-2 cijeli svijet bacio na koljena, američki diplomatski zvaničnici Vašingtonu su poslali dva izvještaja čiji je sadržaj bio klasificiran kao "osjetljivo, ali ne i povjerljivo", prenosi "Jutarnji list". 

Naučnici iz SAD krajem 2017. godine posjetili su Vuhanski institut za virologiju (WIV) u sklopu šireg istraživanja te su ostali zatečeni slabim nivoom biosigurnosti koja ne priliči laboratoriju u kojem se ispituju potencijalno smrtonosni virusi. 

Prvi izvještaj, u koje je imao uvid novinar "Washington Posta", upozorava na činjenicu da laboratorij u Vuhanu ispituje tipove koronavirusa analizirajući potencijal njihove transmisije sa šišmiša na čovjeka, a da zbog izuzetno loših sigurnosnih standarda u laboratoriju postoji opravdana zabrinutost zbog nove pandemije virusa tipa SARS.

Američki su naučnici, piše, tokom posjete vuhanskom laboratoriju upozorili svoje kineske kolege da im nedostaje stručnog osoblja i opreme koja poštuje sigurnosne zahtjeve laboratorija visokog nivoa kontaminacije. Vuhanski centar za kontrolu bolesti, koji se također spominje u izvještajima kao moguće rodno mjesto zaraze, posluje na biosigurnosnom nivou 2, što je znatno niže od nivoa 4 koji koriste ostali centri takve vrste.

Amerikanci su se tokom te službene posjete susreli i sa Ši Zengli, voditeljicom istraživačkog projekta koji se bavio analizom koronavirusa. Njen je tim u novembru 2017. godine objavio istraživanje u kojem je dokazano kako su šišmiši iz pećine u provinciji Junan najizgledniji nosioci virusa SARS koji je eskalirao 2003. godine.

- Najbitnija informacija u njenom istraživanju bila je da koronavirusi tipa SARS mogu doći u kontakt s ljudskim receptorom ACE2, što govori u prilog zaključku da se koronavirusi mogu prenijeti sa šišmiša na čovjeka. Iz perspektive javnog zdravstva, smatramo da je od ključne važnosti s velikom dozom pažnje nadzirati buduća istraživanja toga tipa virusa, zato što zbog slabe sigurnosti u laboratoriju postoji velika opasnost od eskalacije - navodi se u izvještaju poslanom 19. januara 2018. godine, uz uputu kako postoji strah da se kineski naučnici nepotrebno izlažu riziku zaraze.

Taj se sporni obavještajni izvještaj pojačano spominje na vašingtonskim hodnicima posljednjih sedmica, a Trampova (Trump) administracija navodno već danima sumnja da je izvor virusa upravo Vuhanski institut za virologiju. 

Prema informacijama "New York Timesa", američka obavještajna služba nije željela javno iznijeti dodatne kompromitirajuće informacije, ali je jedan zvaničnik CIA-e istakao da posjeduju još nekoliko ključnih podataka koji govore u prilog tezi da je WIV "rodno mjesto" virusa SARS-Cov-2.

S tim se slažu i vodeći američki stručnjaci, koji su od početka tvrdili da tvrdnja o nastanku virusa na vuhanskoj pijaci ne drži vodu. Izvještaj kineskih zvaničnika objavljen u januaru 2020. godine za prvog pacijenta navodi osobu koja nije imala nikakvu povezanost sa spornom pijacom; baš kao ni više od jedne trećine prvozaraženih pacijenata. Također, navode, pijaca je prodavala morske plodove, a ne šišmiše koji su se dokazali kao uzročnici ovog virusa. 

Dok je kineska vlada u potpunosti onemogućila dolazak do informacija koje se odnose na porijeklo virusa, WIV kategorički odbija optužbe za vlastitu ulogu u svjetskoj pandemiji.

Američki naučnici upozoravaju; „Ovo nije pitanje za teoretičare zavjere, a ne treba se ni prstom tražiti krivac. Ali, važno je saznati kako je došlo do njegove nekontrolirane eskalacije zato što se jedino tako može spriječiti buduća katastrofa.“

Isto je u sinoćnjem intervjuu na Fox Newsu kazao i američki državni sekretar Majk Pompeo (Mike).

- Vuhanski institut za virologiju nalazi se samo nekoliko kilometara od pijace koju je Peking naveo kao epicentar zaraze. Kina mora transparentno surađivati u ovoj istrazi - naglasio je Pompeo, dodavši da će Vašington poduzeti sve raspoložive mjere da što prije dođe do relevantnih informacija o porijeklu virusa. 

Treba još jednom naglasiti da ovo nije poticanje još jedne u nizu teorija zavjere o porijeklu virusa. Kao što je već cijeli niz stručnjaka istakao, trenutno ne postoje nikakva kredibilna istraživanja koja govore u prilog tome da je virus SARS-Cov-2 nastao u laboratoriju, već su složni u tome da je na čovjeka prešao sa životinje.

Međutim, postoji razlika između toga je li se transmisija dogodila na vuhanskoj pijaci ili je došlo do velikog sigurnosnog propusta u laboratoriju koji se bavi istraživanjem i drugih tipova potencijalno smrtonosnih virusa.