Jeste li znali da je najčešći razlog odlaska oftalmologu simptomatologija sindroma suhog oka? Sindrom suhog oka je neizlječiva bolest, a sve više obolijevaju djeca i mladi. Može dovesti do ozbiljnih komplikacija na površini oka, a može biti i uvod u depresiju. 

Mješoviti tip

Sindrom suhog oka (SSO) pogađa stotine miliona ljudi širom svijeta, jedan je od najčešćih razloga posjete oftalmologu i neizlječiv je. Umjerene i teške forme sindroma suhog oka povezane su sa značajnim simptomima u vidu bola, otežanim obavljanjem svakodnevnih aktivnosti, smanjenim kvalitetom života, slabim općim stanjem zdravlja, a često i depresijom.

Udruženje za suzni film i površinu oka (TFOS-Tear Film & Ocular Surface Society) objavilo je u julu 2017. rezultate dvogodišnjeg istraživanja o sindromu suhog oka, koje je obuhvatalo više od 150 kliničkih i naučnih istraživanja stručnjaka iz cijelog svijeta.

Nedavno je usvojeno da se juli označava kao mjesec aktivnosti o jačanju svijesti o SSO. Ove godine najviše pažnje bit će posvećeno sindromu suhog oka kod djece, kao i novim mogućnostima liječenja.

Sindrom suhog oka je bolest koja se karakterizira poremećajem ravnoteže suznog filma, ogleda se u njegovoj nestabilnosti i hiperosmolarnosti (povećana koncentracija supstancija jer vode ima manje), razvija se inflamacija - upala i oštećenje površine oka.

Može nastati zbog smanjene proizvodnje suznog filma ili zbog povećanog isparavanja suza. Ove dvije forme nekada nisu jasno odvojene, a postoji i mješoviti tip. Najčešći tip sindroma suznog oka je evaporativni, uzrokovan povećanim isparavanjem suza.

Masni sloj

Usljed pojačanog isparavanja dolazi do pojave hiperosmolalnosti suza, što je glavni znak oboljenja. Ovo oštećuje površinu oka, bilo direktno, bilo indirektno, započinjući inflamaciju, što dovodi do začaranog kruga SSO.

Glavni uzrok povećanog isparavanja suza je disfunkcija Meibomovih žlijezda zaduženih za proizvodnju masnog sloja suznog filma. Pridruženi faktori rizika su starija životna dob, spol, rasa; bolesti vezivnog tkiva, Sjogrenov sindrom, transplantacija koštane srži, susptituciona hormonska terapija estrogenima, smanjen nivo muških spolnih hormona; rad za računarom, nošenje kontaktnih leća; faktori okoliša kao što su zagađenje, smanjena vlažnost, „sick building“ sindrom; upotreba lijekova (antihistaminici, antidepresivi, anksiolitici isotretion).

Kako se liječi

Postoji više načina liječenja SSO uz klinički dokazanu efikasnost, s ciljem da se ponovo uspostavi homeostaza suznog filma. U prvoj fazi mjere su edukacija pacijenta vezano za dijagnosticirano stanje, mogućnosti liječenja i prognozu; modifikacija faktora lokalne sredine i higijensko-dijetetski režim (unos esencijalnih masnih kiselina).

Ako se prethodne mjere ne pokažu efikasnim, preporučuju se: vještačke suze bez konzervansa kako bi se izbjegla njegova toksičnost; ulje čajevca u terapiji demodexa, ukoliko je prisutan; čuvanje suza okluzijom lakrimalnih punktuma ili upotrebom zaštitnih naočala; noćni tretmani kao što su upotreba masti ili vlažnih komora; u ambulanti grijanje i ekspresija i upotreba pulsne svjetlosti za disfunkciju Meibomovih žlijezda; propisivanje lijekova za lokalnu upotrebu: kombinacija antibiotika i steroida, kortikosteroidi za primjenu kraćeg trajanja; propisivanje lijekova za sistemsku upotrebu: makrolidni i tetraciklinski antibiotici.

Ako se prethodna terapija pokaže neefikasnom, treba razmotriti upotrebu oralnih sekretagoga, kapi autologog seruma te meka terapeutska i tvrda skleralna sočiva.

Najteži slučajevi

Kod liječenje, za najteže slučajeve rezervirani su: kortikosteroidne kapi za dugotrajniju upotrebu, presađivanje amnionske membrane, hirurško zatvaranje suznih puteva,

ostale hirurške procedure kao što su tarzorafija, transplantacija suzne žlijezde.