RIJEČ STRUKE

Kako prepoznati Parkinsonovu bolest

Lice je bezizražajno, pogled ukočen, mimika je usporena i siromašna, a javljaju se i popratni vegetativni simptomi

Oboljeli imaju velike poteškoće. Michaelj Fox

Prof. dr. Azra Alajbegović

23.3.2023

Parkinsonizam je klinički sindrom koji se odlikuje progresivnim neurološkim oštećenjem. Uzrok oboljenja je degeneracija ćelija sivih supstanci mozga smještenih ispod kore mozga, tj. u bazalnim ganglijima, gdje se nalaze nadražajni, holinergički inhibitori i dopaminegički neuronalni sistem, čije su funkcije antagonistične, te u fiziološkim uvjetima postoji ravnoteža između tih sistema.

Tri simptoma

Parkinsonova bolest narušava ravnotežu između nadražajnih i inhibitornih neuralnih sistema, što dovodi do klinički izražene bolesti. Nedostatak dopamina na odgovarajućim receptorima je patofiziološki osnov. Čine je tri glavna simptoma: akineza, rigor i tremor.

Akineza je motoričko ponašanje u kojem bolesnik ima velike poteškoće u započinjanju ili dovršavanju pokreta. Pri tome je gruba motorna snaga dobro očuvana. Rigor je voštani protuotpor koji je jednak u svakom položaju ekstremiteta i u svakom trenutku toka pokreta. 

Alajbegović: Govor je monoton, slabije artikuliran i usporen. Avaz

Rigor se može naći jednostrano ili obostrano, ovisno o stadiju bolesti. Tremor su oscilatorni pokreti srednje frekvencije, od 5 do 7 herca.

Karakterističan izgled

Karakterističan je i izgled bolesnika s Parkisonovom bolešću. Lice je bezizražajno, pogled ukočen, mimika je usporena i siromašna, javljaju se i popratni vegetativni simptomi, kao što si hipersalivacija i pojačano izlučivanje žlijezda lojnica. Govor je monoton, slabije artikuliran i usporen. Rukopis je promijenjen u smislu mikrografije.

Misaoni tok im je usporen (bradifrenija), raspoloženje uglavnom depresivno, mada se mogu javiti i agresivne promjene raspoloženja, nerijetko se javlja demencija. Parkinsonova bolest je najčešći, idiopatski oblik parkinsonizma, čija etiologija još nije poznata.

Kada se javlja

Bolest se javlja poslije 40 godine života, većinom između 40. i 60. Procjenjuje se da jedan posto stanovništva starijeg od 50 godina ima ovaj poremećaj. Tok bolesti je lagano progredijentan tokom dužeg niza godina. U krajnjem stadiju bolesti bolesnici su nepokretni, s aduciranim i flektiranim ekstremitetima.

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.